تقویم شیعه
شانزدهم رجب
خروج فاطمه بنت اسد علیها السلام از کعبه
در ابتدای این روز حضرت فاطمه بنت اسد علیها السلام با فرزندش امیر المومنین علیه السلام از کعبه خارج شد.
تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۲۰۹
فضائل بی‌شمار امیر المومنین علیه السلام (به روایت اهل تسنن)
سبط بن جوزی از علمای اهل تسنن روایت کرده است:
و قد روى مجاهد قال سأل رجل عن ابن عباس فقال ما أكثر فضائل علي بن أبي طالب و إني لاظنها ثلاثة آلاف فقال له ابن عباس هي الى الثلاثين الفا أقرب من ثلاثة آلاف ثم قال ابن عباس لو ان الشجر اقلام و البحور مداد و الانس و الجن كتاب و حساب ما احصوا فضائل أمير المؤمنين علي عليه السلام.
مردی از ابن عباس پرسید: راستی که چقدر فضائل على بن ابی طالب (علیهما السلام) زياد است! فکر می‌کنم که به سه هزار فضیلت رسیده باشد. ابن عباس در جواب گفت: فضائل علی (علیه السلام) به سی هزار نزدیک‌تر است تا به سه هزار. سپس در ادامه گفت: اگر درخت‌ها قلم گردند و دریاها مرکب و جن و انس نویسنده و حسابگر آن شوند نمی‌توانند فضائل امیر المومنین علی علیه السلام را شمارش کنند.
تذکرة الخواص، تالیف سبط بن جوزی، صفحه ۱۳، چاپ مکتبة نینوی الحدیثة
علم حضرت زینب کبری سلام الله علیها در کلام امام سجاد علیه السلام
شیخ طبرسی رضوان الله علیه روایت کرده است که امام سجاد علیه السلام به حضرت زینب سلام الله علیها فرمودند:
اَنْتِ بِحَمدِ اللّهِ عالِمَةٌ غَیرَ مُعَلَّمَة وَ فَهِمَةٌ غَیرَ مُفَهَّمَة.
ای عمه، تو به حمد الله، عالمى هستى كه نزد كسى تعليم نديدى و دانايى هستى كه نزد كسى نياموختى.
الاحتجاج، تالیف شیخ طبرسی، جلد ۲، صفحه ۲۷، چاپ منشورات الشریف الرضی
تقویم شیعه
پانزدهم رجب
۱- زیارت امام حسین علیه السلام
در شب ۱۵ رجب و روز آن زیارت امام حسین علیه السلام و همچنین زیارت مشاهد مشرفه معصومین علیهم السلام مستحب است.
۲- شهادت حضرت زینب سلام الله علیها
وفات (شهادت) مظلومانه و غریبانه ام المصائب حضرت فاطمه صغری عقیله بنی هاشم زینب کبری علیها السلام در شب یکشنبه ۱۵ رجب سال ۶۲ هجری قمری به وقوع پیوسته است. در مدت یک سال بعد از واقعه کربلا، زندگانی آن حضرت همراه با اشک و آه و خاطرات اسارت و کربلا سپری گشت. در عظمت آن مخدره همین بس که به فرموده صدوق رحمه الله، از جانب امام حسین علیه السلام نیابت خاصه داشته است، و تا هنگامی که بیماری امام زین العابدین علیه السلام تمام نشده بود، این نیابت ادامه داشت.
نامگذاری حضرت
هنگام ولادت حضرت زینب سلام الله علیها جبرئیل از جانب خداوند متعال بر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شد و عرض کرد: یا رسول الله، اسم این دختر را زینب بگذار. آنگاه جبرئیل گریست. پیامبر صلی الله علیه و آله پرسید: سبب این گریه چیست؟ عرض کرد: همانا این دختر از آغاز زندگانی تا پایان روزگار در این سرای ناپایدار با رنج و درد و بلا خواهد زیست. گاهی به درد مصیبت شما یا رسول الله مبتلا می‌شود، و گاهی در ماتم مادرش و گاهی در مصیبت پدر و گاهی به درد فراق برادرش حسن مجتبی علیه السلام دچار خواهد شد. از همه بالاتر به مصائب کربلا و نوائب دشت نینوا گرفتار می‌شود چنانکه مویش سفید و قامتش خمیده خواهد گردید. این خبر را اهل بیت علیهم السلام شنیدند و اندوهناک و گریان شدند. پیامبر صلی الله علیه و آله صورت بر صورت حضرت زینب علیها السلام نهاد و گریست. حضرت صدیقه طاهره علیها السلام فرمود: یا ابتا، این گریه برای چیست؟ خداوند دیده‌های تو را نگریاند. فرمود: ای فاطمه، بعد از من و تو این دختر دچار بلاها و مصائبی می‌شود. حضرت صدیقه علیها السلام فرمود: چه ثواب دارد آن کسی که بر دخترم زینب علیها السلام گریه کند؟ آن حضرت فرمود: ای پاره تنم و ای نور چشمم، ثواب کسی که بر او و مصائب او گریه کند مانند ثواب کسی است که بر برادرش حسین گریه کند. سپس نام آن حضرت را زینب نهاد. آن حضرت یک سال و چند ماه بعد از واقعه کربلا با قلبی پر از اندوه از مصائب کربلا در خانه خود رحلت فرمودند و در همان خانه دفن شدند. در وفات آن مخدره مظلومه روزهای ۱۴ رجب و دهم ماه رمضان را هم گفته اند.
پی نوشت: البته بر خلاف نویسنده محترم بسیاری از مورخین خبر از مسموم شدن و شهادت حضرت زینب سلام الله علیها به دست بنی امیه لعنت الله علیهم داده‌اند که با شناختی که از سیره و روش حکام ظالم بنی امیه و افشاگری‌های حضرت زینب علیها السلام از این حکام جور داریم معقولانه‌تر است.
۳- تغییر قبله
در روز ۱۵ رجب سال دوم هجری قمری قبله از بیت المقدس به سوی کعبه تغییر پیدا کرد. این برنامه در نماز ظهر در مسجد بنی سالم مدینه اتفاق افتاد و این مسجد بعد از آن به مسجد ذی القبلتین نامیده شد.
۴- خروج از شعب ابی طالب علیه السلام
در این روز حضرت ختمی مرتبت صلی الله علیه و آله از شعب ابی طالب علیه السلام خارج شدند.
تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۲۰۶-۲۰۸
امیر المومنین علیه السلام در نگاه ایلیا پاولویچ پطروشفسکی
پروفسور ایلیا پاولویچ پطروشفسکی، مورخ و خاورشناس نامی اهل شوروی می‌نویسد:
علی (علیه السلام) تا سر حد شور و عشق پایبند دین بود. صادق و راستکار بود. در امور اخلاقی بسیار خرده‌گیر (سخت‌گیر) بود. از نامجویی و طمع و مال‌پرستی به دور بود. و بی‌شک مردی دلیر و جنگاوری باشهامت بود.
اسلام در ایران، نوشته ایلیا پاولویچ پطروشفسکی، ترجمه کشاورز، صفحه ۵۰، چاپ انتشارات پیام
یا علی مدد