تقویم شیعه: تتمه ذی القعده

تقویم شیعه

تتمه ذی القعده

صلح حدیبیه

در سال ششم هجرت در ماه ذی القعده پیامبر صلی الله علیه و آله برای اعمال عمره قصد مکه فرمودند. تعداد مسلمانان همراه با آن حضرت ۱۲۲۰ یا ۴۰۰ نفر بودند، و برای قربانی ۷۰ شتر به همراه خود بردند. آنان از مسجد شجره احرام بستند، و در یک منزلی مکه در محلی به نام حدیبیه بر سر چاهی توقف نمودند. آب چاه به اندک زمانی تمام شد و چون به آن حضرت خبر دادند، به معجزه نبوت آب چاه آن قدر زیاد شد که مثل چشمه می‌جوشید. کفار از حرکت باخبر گشته مانع ورود حضرت به مکه شدند. آن حضرت بیعتی دیگر به نام بیعة رضوان از اصحاب گرفتند. قرار شد آن حضرت سال بعد حج و عمره را قضا کنند و قرار دادی بین مسلمین و کفار منعقد شد، که طبق شروطی تا ده سال جنگ بین آنان نباشد. گروهی از صحابه از این صلح دلتنگ شدند، و عمر بن خطاب گفت: در نبوت محمد شک نکردم مانند روز حدیبه، به پیامبر صلی الله علیه و آله می‌گفت: ما چگونه به این خواری گردن نهیم و به این مصالحه رضایت دهیم. حضرت فرمودند: من پیامبر خدایم و کاری جز! حکم خداوند نمی کنم. عمر گفت: تو به ما گفتی به زیارت کعبه می‌رویم و عمره انجام می‌دهیم، پس چه شد؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: آیا گفتم امسال این کار انجام می‌شود؟ عمر گفت: نه! فرمود: پس چرا مجادله می‌کنی؟ در بازگشت از حدیبیه سوره فتح بر آن حضرت نازل شد.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۳۳۶-۳۳۷

تقویم شیعه: آخر ذی القعده

تقویم شیعه

آخر ذی القعده

شهادت امام جواد علیه السلام

در این روز در سال ۲۲۰ هجری قمری امام جواد علیه السلام به زهر معتصم لعنت الله علیه به شهادت رسیدند، و هنگام شهادت از سن مبارکشان ۲۵ سال و سه ماه و ۱۲ روز گذشته بود. در شهادت آن حضرت ۵ ذی القعده، ۵ ذی الحجه سال ۲۱۹ هجری قمری، ۶ ذی الحجه ۲۵ ذی الحجه هم گفته شده است. بعد از شهادت حضرت رضا علیه السلام، مأمون لعنت الله علیه جواد الائمه علیه السلام، مأمون جواد الائمه علیه السلام را به بغداد طلبید و دخترش ام الفضل لعنت الله علیها را به آن حضرت تزویج نمود. پس از مدتی که آن حضرت از سوء معاشرت مأمون بسیار ناراحت بودند برای حج به مکه تشریف بردند. سپس به مدینه رفتند و در آنجا بودند تا مأمون به درک واصل شد و معتصم برادر او خلافت را غصب کرد. معتصم حسادتی خاصی نسبت به آن حضرت داشت، و آن امام معصوم علیه السلام را همراه ام الفضل به بغداد احضار کرد. آن حضرت در حضور اکابر شیعه و ثقات اصحاب خود در مدینه امام هادی علیه السلام را امام بعد از خود معرفی کردند و ودایع امامت را تسلیم ایشان نمودند و در ۲۸ محرم سال ۲۲۰ هجری قمری وارد بغداد شدند. ام الفضل به تحریک عمویش معتصم و به قولی جعفر بن مأمون، امام علیه السلام را در سن ۲۵ سالگی مسموم کرد.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۳۳۵-۳۳۶

تقویم شیعه: ۲۶ ذی القعده

تقویم شیعه

۲۶ ذی القعده

حرکت پیامبر صلی الله علیه و آله از مدینه برای حجة الوداع

در این روز در سال ۱۰ هجری پیامبر صلی الله علیه و آله با اصحاب از مدینه برای حجة الوداع و غدیر حرکت کردند. پیامبر صلی الله علیه و آله با غسل از مدینه خارج شدند در حالی که از روغنی مخصوص برای مو و صورت استفاده نموده بودند و دو لباس مخصوص احرام را همراه بر داشتند. خروج آن حضرت در روز شنبه ۴ یا ۵ روز مانده به آخر ذی القعده بود. همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و زنان وابسته همراه آن حضرت در هودج‌ها بودند. مخصوصاً حضرت صدیقه‌ی طاهره علیها السلام و اسماء و ام سلمه و نیز عایشه و حفصه حضور داشتند. اهل بیت آن حضرت و نیز مهاجر و انصار و مردم دیگر نیز ایشان را همراهی می‌کردند. با اینکه قبل از خروج پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از مدینه عده‌ی زیادی از مردم مدینه مبتلا به بیماری شده بودند و نتوانستند با آن حضرت به مراسم حج بروند، ولی با این حال تعداد همراهان پیامبر تنها از مدینه را تا ۱۲۴ هزار نفر هم نقل کرده‌اند. با حساب تعداد کسانی که در مکه مقیم بودند یا از اطراف و اکناف در مراسم حج آن سال شرکت کرده بودند تعداد حاجیان بیش از این مقدار می‌شود، مانند کسانی که با امیر المومنین علیه السلام از یمن آمدند و همچنین با ابو موسی و غیر ایشان در بازگشت از سفر به کاروان بزرگ حج ملحق شدند.

آغاز بیان ولایت در مراسم حج

در عرفات دستور الهی رسید که علم و ودائع انبیاء علیهم السلام را به امیر المومنین علیه السلام تحویل دهند و امر ولایت را به مردم تبلیغ نمایند. رسول خدا صلی الله علیه و آله بسیار گریست به طوری که محاسن مبارک از اشک تر شد، و حضرت خواستند خداوند ایشان را از شر منافقان محافظت فرماید. در منا دو بار خطبه ایراد فرمودند که اشاره کلی به ولایت امیر المومنین علیه السلام داشتند. در مسجد خیف بار دیگر جبرئیل نازل شد که خداوند می فرماید: «ولایت علی علیه السلام را به مردم برسان»، ولی وعده‌ی محافظت از شر دشمنان را برای حضرت نیاورد. به «کُراع الغُمَیم» در نزدیکی جحفه که رسیدند باز جبرییل نازل شد و این آیه را آورد: فَلَعَلَّک تَارِک بَعْضَ مَا یوحَی إِلَیک وَ ضَآئِقٌ بِهِ صَدْرُک. «شاید تو ترک کننده باشی بعضی از اموری را که بر تو وحی می‌شود، و سینه‌ی تو به خاطر آن گرفته باشد». این بار هم در امر ولایت تاکید نمود ولی آیه‌ای دال بر محافظت آن حضرت از شر دشمنان نیاورد.

سفر ولایت

پیامبر صلی الله علیه و آله مطالبی دال بر شر منافقین نسبت به امیر المومنین علیه السلام به جبرئیل فرمود و بعد از آن کوچ نمودند. به غدیر خُم که رسیدند اوایل روز بود. جبرئیل نازل شد و آیه‌ی ۷۱ سوره ی مائده را آورد که شامل تاکید بر امر ولایت و در امان بودن حضرت از شر منافقین بود: يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَ اللهُ يَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إنَّ اللهَ لا یَهدی القَومَ الکافِرین. «ای پیامبر، تبلیغ کن به مردم آن امری را که درباره‌ی علی علیه السلام از جانب خدا بر تو فرستاده شد، و اگر این کار را انجام ندهی رسالت الهی را تبلیغ نکرده‌ای، و خدا تو را از مردم حفظ می‌نماید؛ خداوند کافران را هدایت نمی‌کند».

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۳۳۳-۳۳۵

تقویم شیعه: بیست و پنجم ذی القعده

تقویم شیعه

بیست و پنجم ذی القعده

۱- حرکت امام رضا علیه السلام از مدینه به سوی مرو

در این روز در سال ۲۰۰ هجری قمری حضرت رضا علیه السلام از مدینه به سوی مرو حرکت کردند.

مامون، رجاء بن ابی ضحاک را برای آوردن حضرت مأمور کرد و به او دستور داد که حضرت را از راه اهواز بیاورد و از طریق کوفه و قم عبور ندهد. هنگامی که خواستند حضرت را به طرف خراسان حرکت دهند داخل مسجد رسول خدا صلی الله علیه و آله شد تا با آن حضرت وداع کند و این کار را چند مرتبه انجام داد و هر بار کنار قبر شریف می رفتند و بر می‌گشتند صدای مبارک به گریه و ناله بلند بود. جلو رفتم و سلام عرض کردم. حضرت فرمود: فلانی ! مرا زیارت کن چه اینکه من از جوار جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله به طرف خراسان می‌روم و در غربت می‌میرم و در جنب هارون دفن می‌شوم. من هم به طرف طوس حرکت کردم تا اینکه حضرت به شهادت رسیدند و در جنب هارون دفن شدند.

حضرت رضا علیه السلام می‌فرمایند: هنگامی که خواستم از مدینه خارج شوم خانواده‌ام را جمع کردم و آن ها را امر کردم که بر من گریه کنند به گونه‌ای که صدای آنان را بشنوم. بعد ۱۲۰۰۰ دینار بین آنان تقسیم کردم و گفتم: همانا من به نزد زن و فرزندم باز نخواهم گشت.

۲- روز دحو الارض

یعنی روز پهن شدن زمین از زیر خانه‌ی کعبه بر روی آب. شب و روز آن مبارک و با ارزش است که رحمت خدا در آن نازل می‌شود و قیام به عبادت در شب و روز آن اجر بسیار دارد.

حسن بن علی وشاء می‌گوید: من کودک بودم که با پدرم در خدمت حضرت رضا علیه السلام در شب ۲۵ ذی القعده شام خوردیم. امام علیه السلام فرمودند: امشب حضرت ابراهیم و حضرت عیسی علی نبینا و آله و علیهما السلام متولد شده‌اند و زمین از زیر کعبه پهن شده است، و ثواب های زیادی برای روزه‌ی آن ذکر فرمودند.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۳۳۱-۳۳۲

تقویم شیعه: یازدهم ذی القعده

تقویم شیعه

یازدهم ذی القعده

ولادت امام رضا علیه السلام

در روز پنجشنبه سال ۱۴۸ هجری قمری امام رضا علیه السلام در مدینه طیبه به دنیا آمد. در ولادت آن حضرت ۱۱ ذی الحجه و ۱۱ ربیع الاول نیز ذکر شده است. پدر آن حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام، و مادرشان ام البنین نجمه علیها السلام است. نام مبارکشان علی است، و کنیه آن حضرت ابو الحسن است، و کنیه خاصشان ابو علی است. القاب حضرت سراج الله، نور الهدی، قرة عین المؤمنین، مکیدة الملحدین، کفو الملک، کافی الخلق، رب السریر، رئاب التدبیر (به معنای مصلح)، فاضل، صابر، وفی، صدیق، رضی. هنگامی که آن حضرت به دنیا آمد پدرشان حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام دستور دادند فرزندشان را بیاورند. آن حضرت را در پارچه سفیدی پیچیده و به خدمت پدر بردند. آن حضرت در گوش راست حضرت رضا علیه السلام اذان و در گوش چپ آن حضرت اقامه فرمود، و آب فرات به کام مبارک آن حضرت ریخت و سپس او را به مادر مکرمه‌اش نجمه علیها السلام برگردانید.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۳۲۹-۳۳۰