نه چیز زشت که از نه کس زشت‌تر است

قاضی نعمان مغربی روایت کرده است:

وَ عَنْ عَلِيٍّ ص أَنَّهُ قَالَ: تِسْعَةُ أَشْيَاءَ قَبِيحَةٌ وَ هِيَ مِنْ تِسْعَةِ أَنْفُسٍ أَقْبَحُ مِنْهَا مِنْ غَيْرِهِمْ ضِيقُ الذَّرْعِ مِنَ الْمُلُوكِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الْأَغْنِيَاءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَمَاءِ وَ الصِّبَا مِنَ الْكُهُولِ وَ الْقَطِيعَةُ مِنَ الرُّءُوسِ وَ الْكَذِبُ مِنَ الْقُضَاةِ وَ الزَّمَانَةُ مِنَ الْأَطِبَّاءِ وَ الْبَذَاءُ مِنَ النِّسَاءِ وَ الطَّيْشُ‌ مِنْ ذَوِي السُّلْطَانِ.

نه چیز زشت است، اما از نه گروه زشت‌تر:
۱- درماندگی و ناتوانی از دولتمردان؛
۲- بخل از ثروتمندان؛
۳- زودخشمی از علما؛
۴- حرکات بچگانه از میانسالان؛
۵- جدایی حاکمان از مردم؛
۶- دروغ از قاضیان؛
۷- بیماری کهنه از پزشکان (طول کشیدن بیماری بیمار و عدم درمان موثر توسط پزشک)؛
۸- بدزبانی از زنان؛
۹- و سخت‌گیری و ستمگری از طرف سلطان.

دعائم الاسلام، تالیف قاضی نعمان مغربی، جلد ۱، صفحه ۸۳، چاپ موسسه آل البیت علیهم السلام

مرده حقیقی...

قطب الدین کیدری رضوان الله علیه روایت کرده است که حضرت امیر المومنین علیه السلام در دیوان اشعار خود چنین سرودند:

ليس من مات فاستراح بميت
إنّما الميت ميت الأحياء

مرده آن نیست که جان داده و در خاک آرمیده، بلکه مرده آن است که در ظاهر زنده است، اما اثری از زندگی در وی باقی نمانده...

دیوان اشعار امام علی علیه السلام، گردآوری توسط قطب الدین کیدری، صفحه ۴۲، چاپ انتشارات اسوه

حدیثی مهم پیرامون عدم اعتماد بیش از حد به دوست و ازاعه اسرار

مرحوم حسن بن فضل طبرسی روایت کرده است:

عن أبي عبد الله عليه السلام قال: لا تطلع صديقك من سرك إلا على ما لو اطلعت عليه عدوك لم يضرك، فإن الصديق قد يكون عدوا يوما ما.

«دوست خود را از سر و رازت آگاه مکن، مگر آن سری که اگر دشمنت هم آن را فهمید به ضررت نباشد، چرا که هیچ بعید نیست همین دوست امروزت، دشمنت فردایت شود!»

مشکاة الانوار فی غرر الاخبار، تالیف حسن بن فضل طبرسی، صفحه ۵۵۷، چاپ دار الحدیث

سوزنده‌تر از آتش دنیا

قطب الدین کیدری رضوان الله علیه روایت کرده است که حضرت امیر المومنین علیه السلام در دیوان اشعار خود چنین سرودند:

يعزُّونني قومٌ براءٌ من الصبرِ
وفي الصبرِ أَشياءٌ أمرٌّ من الصبرِ
يعزِّي المُعزِّي ثم يمضي لشأنهِ
ويبقى المعزَّى في أَحر من الجمرِ

مردمی که خودشان صبر ندارند به خاطر سنگینی مصیبت، می‌گویند صبر کن! در این صبر چیزهای تلخ‌تری هم هست و آن فراق است...
تسلیت‌دهنده، پس از تسلیت دنبال کار خود می‌رود و صاحب‌عزا در آتش فراق که سوزنده‌تر از آتش دنیاست، می‌سوزد.

دیوان اشعار امام علی علیه السلام، گردآوری توسط قطب الدین کیدری، ترجمه فارسی از احمد زمانیان، صفحه ۲۲۹، چاپ انتشارات اسوه

بهترین و زشت‌ترین مخلوق

مرحوم حسن بن فضل طبرسی روایت کرده است:

عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وآله لَوْ كَانَ الرِّفْقُ خَلْقاً يُرَى مَا خَلَقَ اللَّهُ شَيْئاً أَحْسَنَ مِنْهُ وَ لَوْ كَانَ الْخُرْقُ خَلْقاً يُرَى مَا كَانَ مِمَّا خَلَقَ اللَّهُ شَيْ‌ءٌ أَقْبَحَ مِنْهُ وَ إِلَى اللَّهِ لَيَبْلُغُ الْعَبْدُ بِحُسْنِ الْخُلُقِ دَرَجَةَ الصَّائِمِ الْقَائِمِ.

امام باقر علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده است که آن حضرت فرمودند: «اگر مدارا کردن مخلوقی می‌بود که دیده می‌شد، خداوند چیزی را بهتر از آن خلق نمی‌کرد؛ و اگر ناسازگاری مخلوقی بود که دیده می‌شد، خداوند چیزی زشت‌تر از آن نمی‌آفرید؛ بنده نزد خداوند به وسیله اخلاق نیکو به درجه روزه‌دار شب‌زنده‌دار می‌رسد».

مشکاة الانوار فی غرر الاخبار، تالیف حسن بن فضل بن حسن طبرسی، ترجمه فارسی از مهدی هوشمند و عبد الله محمدی، صفحه ۴۷۰-۴۷۱، حدیث ۱۳۱۹، چاپ دار الثقلین