تقویم شیعه: بیست و سوم ربیع الاول

تقویم شیعه

بیست و سوم ربیع الاول

ورود حضرت معصومه علیها السلام به قم

در این روز در سال ۲۰۱ هجری قمری کریمه‌ی اهل بیت حضرت فاطمه معصومه علیها السلام به قم تشریف فرما شدند که ۱۷ روز قبل از شهادت آن حضرت است. آن حضرت با قدوم مبارک خود این شهر را متبرک گردانیدند، و به در خواست جناب موسی بن خزرج پسر سعد اشعری که از بزرگان قم بود، منزل او را منور نموده در آنجا نزول اجلال فرمودند. در همان مکان تشریف داشتند و زن‌های قم مخصوصاً علویات به خدمت آن حضرت می‌رسیدند و از وجود آن حضرت استفاده می‌کردند تا بعد از ۱۷ روز از دنیا رحلت فرمودند. (البته به نقل صحیح به شهادت رسیدند) عبادتگاه آن حضرت معروف به «ستیه» در میدان میر قم معروف است. 

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۱۱۹-۱۲۰

شهرت سقط حضرت محسن علیه السلام توسط عمر بن خطاب در میان شیعیان در کلام علامه بیاضی

شهرت سقط حضرت محسن علیه السلام توسط عمر بن خطاب در میان شیعیان در کلام علامه بیاضی

زین الدین عاملی بیاضی رضوان الله علیه، عالم بزرگ شیعه، قرار گرفتن حضرت فاطمه سلام الله علیها در ميان درب و سقط حضرت محسن علیه السلام در اثر آن را مشهور میان شیعیان می‌داند ومی‌نویسد:

واشتهر في الشيعة أنه حصر فاطمة في الباب حتي أسقطت محسنا.

در ميان شیعیان مشهور است که او (عمر بن خطاب)، حضرت فاطمه سلام الله علیها را در پشت درب فشار داد تا آن که او محسن را سقط کرد.

الصراط المستقیم الی مستحقی التقدیم، علی بن یونس العاملی، جلد ۳، صفحه ۱۲، چاپ المکتبة المرتضویة

رسول خدا صلی الله علیه و آله پدر یتیمان

رسول خدا صلی الله علیه و آله پدر یتیمان

مرحوم محمد مومن مشهدی می‌نویسد:

نقل است که در روزی عیدی خواجه کائنات و فخر موجودات صلی الله علیه و آله با یاران می‌گذشت، قومی را دید از کودکان که بازی می‌کردند و هر یک از سر ناز شادی می‌نمودند. کودکی بود از دور نشسته سر تحیر به زانوی تفکر نهاده، قطرات اشک حسرت از ابر محنت بر رخسار ندامت می‌بارید، جانش منزل کاروان بلا گشته و وجودش هدف تیر بلا گشته یاد پدر و مادر او را غمگین ساخته؛ حضرت رسالت صلی الله علیه و آله چون آن یتیم را دید، گفت: ای فرزند! متحير و اندوهمند از برای چیستی؟ و دردمند و مستمند از برای کیستی؟ چرا با یاران خویش در صحرای آزادی بازی نمی‌نمایی؟ کودک گفت: من بی‌کسم و یاری ندارم، يتيمم پدر و مادر ندارم، ماه رمضان رفت هیچکس درین ماه از سفید و سیاه لقمه‌ای طعام برای رضای ذو الجلال و الاكرام به حلق گرسنه من نرسانیده است، درین شب‌های ماه رمضان نور چراغ به حجره ادبار من راه نیافته، عید آمده همه کار عید ساختند کار من ساخته نمی‌شود، همه در خانه مادر غمخوار دارند و در بازار پدر مهربان، من فقیر را نه غمخواری و نه خویش و تباری. حضرت رسالت صلی الله علیه و آله آب غیرت از روی حیرت از چشم نرگسين ما زاغ البصر و ما طغی بگردانید و دست آن کودک را بگرفت و گفت پدر یتیمان منم، به خانه من آی تا لطف من تو را پدری کند.

تفسیر جزء سی‌ام قرآن مجید، تالیف محمد مومن مشهدی، صفحه ۲۱۴-۲۱۵، چاپ انتشارات علمی و فرهنگی

تربت کربلا و رسول خدا صلی الله علیه و آله

تربت کربلا و رسول خدا صلی الله علیه و آله

ابن قولویه قمی رضوان الله علیه روایت کرده است:

حَدَّثَنِی أَبِی رَحِمَهُ اللَّهُ تَعَالَى قَالَ حَدَّثَنِی سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِی خَلَفٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنْ یَحْیَى الْحَلَبِیِّ عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَهَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ جَبْرَئِیلَ ع أَتَى رَسُولَ اللَّهِ ص وَ الْحُسَیْنُ ع یَلْعَبُ بَیْنَ یَدَیْهِ فَأَخْبَرَهُ أَنَّ أُمَّتَهُ سَتَقْتُلُهُ قَالَ فَجَزِعَ رَسُولُ اللَّهِ ص فَقَالَ أَ لَا أُرِیکَ التُّرْبَهَ الَّتِی یُقْتَلُ فِیهَا قَالَ فَخَسَفَ مَا بَیْنَ مَجْلِسِ رَسُولِ اللَّهِ ص إِلَى الْمَکَانِ الَّذِی قُتِلَ فِیهِ الْحُسَیْنُ ع حَتَّى الْتَقَتَا الْقِطْعَتَانِ فَأَخَذَ مِنْهَا وَ دُحِیَتْ فِی أَسْرَعَ مِنْ طَرْفَهِ عَیْنٍ فَخَرَجَ وَ هُوَ یَقُولُ طُوبَى لَکِ مِنْ تُرْبَهٍ وَ طُوبَى لِمَنْ یُقْتَلُ حَوْلَکِ قَالَ وَ کَذَلِکَ صَنَعَ صَاحِبُ سُلَیْمَانَ تَکَلَّمَ بِاسْمِ اللَّهِ الْأَعْظَمِ فَخُسِفَ مَا بَیْنَ سَرِیرِ سُلَیْمَانَ وَ بَیْنَ الْعَرْشِ مِنْ سُهُولَهِ الْأَرْضِ وَ حُزُونَتِهَا- حَتَّى الْتَقَتِ الْقِطْعَتَانِ فاجْتَرَّ الْعَرْشَ قَالَ سُلَیْمَانُ یُخَیَّلَ إِلَیَّ أَنَّهُ خَرَجَ مِنْ تَحْتِ سَرِیرِی- قَالَ وَ دُحِیَتْ فِی أَسْرَعَ مِنْ طَرْفَهِ الْعَیْن‏.

ابی بصیر، از حضرت ابی عبد الله الصادق علیه السلام نقل کرده که آن حضرت فرمودند: جبرئیل علیه السلام نزد پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم آمد در حالى که امام حسین علیه السلام در مقابل آن حضرت بازى می‌کرد پس به رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم خبر داد که به زودی امت شما حسین را خواهند کشت. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از این خبر به جزع و ناله آمدند. جبرئیل علیه السلام محضر مبارکش عرضه داشت: مایل هستید سرزمینی که حسین علیه السلام در آن کشته می‌شود به شما نشان دهم؟ در این هنگام فاصله بین مکان رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و جایی که حضرت سید الشهداء علیه السلام در آن کشته شدند فرو رفته به طورى که دو مکان مزبور با هم ملاقات کرده سپس حضرت مقدارى از تربت و خاک آن مکان را برداشتند و سریع‏‌تر از چشم به هم زدن زمین گسترده شد. پس جناب رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از آن مکان خارج شده در حالی که می‌فرمودند: خوشا به تو از خاکی که داری، خوشا به حال کسى که در اطراف و حوالى تو کشته می‌شود. امام صادق علیه السلام در ادامه می‌فرمایند: صاحب و وزیر سلیمان نیز چنین کرد یعنى به کمک اسم اعظم بارى تعالی در زمین خسف پدید آورد و بین تخت سلیمان علیه السلام و عرش فرو رفت و تمام پستى و بلندی‌های آن پائین رفت به طوری که این دو قطع از زمین (جاى تخت و عرش) با هم تلاقى شدند پس عرش چنان کشیده شد که تصور نمودم از زیر تخت من خارج گشت و سریع‏‌تر از چشم به هم زدن زمین گسترده شد.

کامل الزیارات، تالیف ابن قولویه قمی، باب ۱۷، حدیث ۱، صفحه ۱۳۵-۱۳۶، چاپ دار الحجة

پی‌نوشت: به چند نکته‌ی مهم می‌توان از این حدیث اشاره کرد:

مساله‌ی شهادت امام حسین علیه السلام به قدری حائز اهمیت بوده که جبرئیل از جانب خداوند آن را به پیامبر خبر داده‌اند. و بدیهی است که جبرئیل مسائل مهم و کلیدی و مبتلا به (مانند احکام دین) و ضروریات و همچنین اخبار غیبی مختص پیامبر را به ایشان می‌رسانیده‌اند و خبر شهادت امام حسین علیه السلام نیز از جمله‌ی اخبار غیبی است که جبرئیل از آن به پیامبر خبر داده است.

مطابق متن روایت، پیامبر از شنیدن خبر شهادت امام حسین علیه السلام به جزع و ناله آمدند و جزع آن است که انسان از شدت بی‌تابی یک مصیبت و یک خبر یا مساله نتواند تاب بیاورد و بر آن صبر کند و این عمل پیامبر هم عمق مصیبت کربلاء را ثابت می‌کند و هم نشان دهنده‌ی سنت بودن جزع و ناله بر مصیبت امام حسین علیه السلام می‌باشد که هر ساله محبین و شیعیان اهل البیت علیهم السلام به اقامه‌ی عزاء و ناله و گریه بر امام حسین علیه السلام می‌پردازند. وقتی پیامبر قبل از شهادت امام حسین علیه السلام در مصیبت ایشان ناله سر داده‌اند، جزع و زاری در مصیبت سید الشهداء علیه السلام پس از شهادت ایشان به طریق اولی ثابت و ممدوح بوده و مصداق سنت نبوی می‌باشد.

مطابق متن روایت، پیامبر پس از آن که مقداری از تربت کربلاء را برداشتند، آن تربت را مدح کرده و بر قداست تربت و بر قداست مکان شهادت امام حسین علیه السلام (کربلاء) تصریح کردند و این نیز تاییدیه‌ای محکم از پیامبر بر قداست کربلاء و تربت پاک محل شهادت امام حسین علیه السلام است.

تقویم شیعه: هفدهم ربیع الاول

تقویم شیعه

هفدهم ربیع الاول

۱- ولادت پیامبر صلی الله علیه و آله

به اتفاق علمای شیعه، در این روز هنگام فجر روز جمعه در مکه‌ی معظمه ولادت باسعادت حضرت سید الانبیاء محمد مصطفی صلی الله علیه و آله واقع شده است. ولادت آن حضرت با سلطنت انوشیروان عادل مقارن بود و در آن سال اصحاب فیل هلاک شدند.

نام آن حضرت محمد صلی الله علیه و آله، و کنیه‌ی ایشان ابو القاسم است. نام پدر آن حضرت عبد الله، و نام مادر آن حضرت آمنه بنت وهب است. هنگام ولادت، نور از پیشانی آن حضرت لامع بود و بوی مشک از ایشان ساطع می‌گشت. نوری در آن شب از طرف حجاز ساطع شد و در تمام عالم منتشر گردید. تخت پادشاهان سرنگون شد، و همه ی آنان در آن روز لال بودند و نمی‌توانستند سخن بگویند. ملائکه‌ی مقرب و ارواح اصفیای پیامبران در هنگام ولادت آن حضرت حضور یافتند، و رضوان خازن بهشت با حوریان نازل شدند، و ابریق‌ها و تشت‌ها از طلا و نقره و زمرد بهشت نازل کردند و برای حضرت آمنه شربت‌ها از بهشت آوردند که او آشامید. آن حضرت را بعد از ولادت به آب‌های بهشت غسل دادند به عطرهای فردوس معطر کردند.

معجزات ولادت حضرت

در روز ولادت آن حضرت هر بتی که در هر جای عالم بود به رو در افتاد و چهارده کنگره از ایوان کسری فرو ریخت. دریاچه‌ی ساوه که آن را می‌پرستیدند خشک و بدل به نمکزار شد. در وادی ساوه که سال‌ها بود کسی آب در آن ندیده بود آب جاری شد. آتشکده‌ی فارس که هزار سال خاموش نشده بود در شب ولادت آن حضرت خاموش شد. علم کاهنان و سحر ساحران باطل گردید، و طاق کسری از میان به دو نیم شد که تا امروز نمایان است. هنگام ولادت آن حضرت این ندا از آسمان شنیده شد : جاءَ الحَقّ وَ زَهَقَ الباطلُ، إنَّ الباطِلَ کانَ زَهُوقاً.

خصوصیات حضرت

هرگز مگس بر بدن آن حضرت نمی‌نشست. هر گاه چشم مبارکش خواب بود دلش بیدار بود، و می‌دید و می‌شنید چنانکه در بیداری می‌دید و می‌شنید. حضرت از قفای خود چنان می‌دید که از پیش روی می‌دید. بر هر حیوانی که سوار می‌شد هرگز پیر و لاغر نمی‌شد. آن حضرت حماری به نام یعفور داشتند. هر زمان که دستور می‌داد فلان مرد را حاضر کن، به در خانه‌اش می‌رفت و سر بر در می‌کوفت و به اشاره‌ای او را حاضر می‌ساخت. از خصوصیات ولادت پیامبر صلی الله علیه و آله آن بود که ختنه کرده و ناف بریده و پاک از آلایش خون و غیره متولد شد. همچنین در وقت ولادت از پا به زیر آمدند نه از سر. هنگام ولادت رو به کعبه به سجده افتاد، و چون سر از سجده برداشت دست به سوی آسمان بلند کرد و به وحدانیت خدا و رسالت خود اقرار نمود، و سپس نوری از او ساطع گردید که مشرق و مغرب عالم را روشن نمود.

معجزات حضرت

پیامبر صلی الله علیه و آله معجزات بسیاری داشت که از جمله‌ی آن‌ها نمونه‌های زیر است:

۱- مستجاب شدن دعای آن حضرت در زنده شدن مردگان و بینا شدن کوران و شفا یافتن بیماران.

۲- سخن گفتن آن حضرت با حیوانات.

۳- آگاهی بر همه‌ی لغت‌ها و قدرت بر سخن گفتن به همه‌ی آن‌ها.

۴- مهر نبوت بر پشت مبارکش جا گرفته بود و نور آن بر نور آفتاب زیادتی می‌کرد.

۵- آب از میان انگشتان مبارکش جاری شد، به قدری که جمع بسیاری سیراب شدند.

۶- سنگریزه در دست مبارکش تسبیح می‌گفت و مردم می‌شنیدند.

۷- وجود مقدسش در آفتاب سایه‌ای نداشت.

۸- هر گاه آب دهان مبارک به چاهی می‌افکند در آن چاه برکت به هم می‌رسید و پر از آب می‌شد. آب دهان مبارک را به هر صاحب دردی می‌مالید شفا می‌یافت.

۹- دست مبارک آن حضرت به هر طعامی که می‌رسید با برکت می‌شد و از طعام کم جماعت کثیر را سیر می‌کرد.

۱۰- هر گاه بر زمین نرم راه می‌رفت جای پایش نمی‌ماند، و هنگامی که بر سنگ سخت راه می‌رفت اثر پای مبارکش می‌ماند.

روز ولادت حضرت روز شریف و بابرکتی است که از قدیم الایام صالحین از آل محمد صلی الله علیه و آله حرمت آن را نگه داشته‌اند، و حق این روز را ادا کرده و روزه گرفته‌اند. کسی که ۱۷ ربیع الاوول را روزه بگیرد خداوند متعال ثواب یک سال روزه را به او می‌دهد. در این روز صدقه دادن و زیارت مشاهد مشرفه و انجام خیرات و مسرور کردن اهل ایمان مستحب است.

۲- ولادت امام صادق علیه السلام

🔹 در ۱۷ ربیع الاول سال ۸۳ هجری قمری ولادت باسعادت امام جعفر صادق علیه السلام در مدینه‌ی منوره اتفاق افتاده است. نام مبارک آن حضرت جعفر و کنیه‌ی شریفش ابو عبد الله و لقب نورانی حضرت صادق است. پدر بزرگوارش امام محمد باقر علیه السلام، و مادر گرامی آن حضرت جناب ام فروه است، که امام صادق درباره ایشان می‌فرمایند: «مادرم از بانوان پرهیزگار و باایمان و نیکوکار بود؛ و خداوند نیکوکاران را دوست دارد». امام صادق علیه السلام هفت پسر و سه دختر داشتند که عبارتند از امام موسی کاظم علیه السلام، اسماعیل، عبد الله، محمد دیباج، اسحاق، علی عریضی، عباس، ام فروه، اسماء، فاطمه. در شمایل آن حضرت گفته‌اند: آن حضرت میانه قد و افروخته رو و سفید بدن و کشیده بینی و مو‌های ایشان سیاه و مجعد و بر گونه‌شان خال سیاهی بود.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۱۱۵-۱۱۹