حدیث، شعر و فضائل اهل بیت علیهم السلام

تقویم شیعه

هفدهم شوال

۱- جنگ خندق

در این روز در سال ۵ هجری قمری غزوه‌ی خندق (احزاب) و کشته شدن عمرو بن عبدود به دست امیر المومنین علیه السلام به وقوع پیوست، و این جنگ در زمستان به وقوع پیوست. وقوع جنگ خندق را بعضی در ۸ ذی القعده و بعضی در ۱۵ شوال گفته‌اند، و استبعادی ندارد که شروع جنگ در ۱۵ شوال باشد. همچنین به قولی غزوه‌ی خندق در سال ۴ هـ اتفاق افتاده است. در این جنگ تعداد مسلمانان ۳۰۰۰ نفر و تعداد شهدای مسلمانان ۶ نفر بود. تعداد کفار ۱۰۰۰۰ نفر بود ولی تعداد مقتولین کفار ذکر نشده است. در این جنگ مسلمانان داخل مدینه در اطراف شهر خندقی کندند. مشرکین ۲۵ روز مدینه را محاصره کردند و از هر طرف که خواستند وارد شوند خندق بود. در اثنای این کار منافقین جسارت‌ها به پیامبر صلی الله علیه و آله نمودند و عمرو بن عبدود مبارز طلبید ولی کسی جرات نکرد. عمر بن خطاب از شجاعت‌های عمرو سخن گفت، و در مردم ایجاد ترس کرد. عمر که از شجاعت عمرو بن عبدود سخن گفت و رعب و وحشتی در دل مسلمانان انداخته بود به عبد الرحمن بن عوف گفت: «اگر عمرو بر ما چیره شود همه‌ی ما را خواهد کشت. بهترین راه این است که محمد را دست بسته تحویل آن‌ها دهیم؛ و خودمان به قوممان ملحق شویم» !! این جا بود که آیاتی از سوره‌ی احزاب نازل شد !! در چنین شرایطی پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: «چه کسی به مبارزه‌ی عمرو می‌رود تا من بهشت را برایش ضمانت کنم»؟ آیا دوستی هست که شر این دشمن را کفایت کند؟ آقا و مولایمان اسد الله الغالب علی بن ابی طالب علیهما السلام فرمودند: «من به مبارزه ی او می روم». پیامبر صلی الله علیه و آله سکوت کردند، و تا سه بار این کلام را فرمودند، و هر سه بار امیر المومنین علیه السلام برای مبارزه اعلام آمادگی نمودند. آخر الامر پیامبر صلی الله علیه و آله اجازه فرمودند و با دستانش عمامه بر سر آن حضرت پیچیدند و امیر المومنین علیه السلام حرکت کردند. در این هنگام پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: «برز الایمان كلّه الی الشّرک كلّه»: به تحقیق تمام اسلام در مقابل تمام کفر ایستاد. بعد از آن عمرو بن عبدود اسلام اختیار نکرد و دست از جنگ بر نداشت، امیر المومنین علیه السلام او را به یک ضربت از پا در آورد. در این حال صدای تکبیر مسلمین بلند شد و پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: «مبارزه‌ی علی بن ابی طالب علیه السلام با عمرو بن عبدود در روز خندق از اعمال امت من تا روز قیامت افضل است».

۲- وفات ابا صلت هروی رحمه الله

در این روز در سال ۲۰۷ هجری قمری ثقه‌ی جلیل ابا صلت عبد السلام بن صالح هروی که اهل هرات بود پس از آزادی از زندان مامون لعنت الله علیه از دنیا رفت. ابا صلت از اصحاب امام رضا علیه السلام و از خواص شیعیان بود، و کتاب «وفاة الرضا علیه السلام» تالیف اوست. در ایران دو قبر منسوب به آن بزرگوار است: یکی در بیرون شهر مشهد مقدس، و دیگری در دروازه، ری قم، که قبر منسوب به او در قم طبق تحقیق اعتبار بیشتری دارد. بنا بر قولی دیگر وفات او در ۲۴ شوال سال ۲۳۶ هجری قمری است.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۳۱۷-۳۲۰