حدیث، شعر و فضائل اهل بیت علیهم السلام

معنی حقیقی اثبات توحید و معانی خدا

سید شریف محمد بن علی علوی قدس الله روحه الشریف روایت کرده است:

يا جابر إثبات التوحيد ومعرفة المعاني : أما إثبات التوحيد معرفة الله القديم الغائب الذي لا تدركه الابصار وهو يدرك الابصار وهو اللطيف الخبير ، وهو غيب باطن ستدركه كما وصف به نفسه. وأما المعاني فنحن معانيه ومظاهره فيكم ، اخترعنا من نور ذاته وفوض إلينا امور عباده ، فنحن نفعل باذنه ما نشاء ، ونحن إذا شئنا شاء الله ، وإذا أردنا أراد الله ونحن أحلنا الله عزوجل هذا المحل واصطفانا من بين عباده وجعلنا حجته في بلاده. فمن أنكر شيئا ورده فقد رد على الله جل اسمه وكفر بآياته وأنبيائه ورسله

امام سجاد علیه السلام فرمودند: ای جابر، اثبات توحید و معرفت معانی، اما اثبات توحید عبارت است از شناختن خدای قدیم و پنهان از دیده‌ها که دیده‌ها او را در نیابد، اما او دیده‌ها را در می‌یابد و لطیف و خبیر است. و او غیب است و باطن و به آن طوری که خود را ستوده، او را در می‌یابی. اما معانی، ما معانی خدا و مظاهر او در میان شماییم. ما را از نور ذات خویش آفرید و امور بندگان خود را به ما واگذار (تفویض) کرده است. ما به اذن او هر چه بخواهیم انجام می‌دهیم، ما وقتی بخواهیم، خدا می‌خواهد و هر گاه اراده کنیم، خدا اراده می‌کند. ما را خداوند به این مقام رسانیده و از بین بندگان خود برگزیده و ما را حجت خویش در زمین قرار داده است. هر کسی چیزی از این‌ها را منکر شود و رد کند، خداوند متعال را رد کرده است و کافر به آیات و انبیاء و پیامبران او شده است.

المناقب (کتاب عتیق فی فضائل اهل البیت علیهم السلام)، تالیف سید شریف محمد بن علی علوی، صفحه ۱۲۶، چاپ منشورات دلیل ما، تحت اشراف مکتبة العلامة المجلسی

بحار الانوار، تالیف علامه مجلسی، ج‏لد ۲۶، صفحه ۱۴، چاپ دار احیاء التراث العربی