حدیث، شعر و فضائل اهل بیت علیهم السلام

خطبه بدون نقطه امیر المومنین علیه السلام

شیخ محمد تقی تستری (شوشتری) قدس الله روحه الشریف می‌نویسد:

ذكرها المولى فتح اللّه صاحب التفسير الفارسيّ المعروف، في شرحه على نهج البلاغة، فقال: و قال عليه السلام: الحمد للّه الملك المحمود، المالك الودود، مصوّر كلّ مولود، و موئل كلّ مطرود، ساطح المهاد، و موطّد الأطواد، و مرسل الأمطار، و مسهّل الأوطار، عالم الاسرار و مدركها، و مدمّر الأملاك و مهلكها، و مكور الدهور و مكرّرها، و مورد الأمور و مصدّرها، عمّ سماءه، و كمّل ركامه و همل، و طاوع السؤال و الأمل و أوسع الرمل و أرمل. أحمده حمدا ممدودا مداه، و أوحّده كما وحّده الأوّاه، و هو اللّه لا إله للأمم سواه، و لا صادع لما عدّ له و سوّاه. أرسل محمّدا علما للاسلام، و إماما للحكّام مسددا للرعاع، و معطل أحكام ود و سواع، علم و علّم و حكم و أحكم، أصلّ الأصول و مهّد و أكّد الوعود و أوعد، أوصل اللّه له الاكرام، و أودع روحه السّلام و رحم آله و أهله الكرام، ما لمع رئال، و ملع رال، و طلع هلال، و سمع إهلال. اعملوا رحمكم اللّه أصلح الأعمال، و اسلكوا مصالح الحلال و اطرحوا الحرام و دعوه، و اسمعوا أمر اللّه و وعوه، و صلوا الأرحام و راعوها، و عاصوا الأهواء و اردعوها، و صاهروا أهل الصّلاح و الورع، و صارموا رهط اللّهو و الطّمع، و مصاهركم أطهر الاحرار مولدا و أسراهم سؤددا و أحلاهم موردا، و ها هو أمّكم و حلّ حرمكم، مملكا عروسكم المكرمة، و ماهر لكم كما مهر رسول اللّه أمّ سلمة، و هو أكرم صهر أودع الأولاد و ملك ما أراد و ما سها مملكه و لا وهم و لا وكس ملاحمه و لا وصم. أسأل اللّه لكم إحماد وصاله، و دوام إسعاده، و ألهم كلّا صلاح حاله، و الاعداد لمئاله و معاده، و له الحمد السّرمد و المدح لرسوله أحمد.

مرحوم ملا فتح الله کاشانی صاحب تفسیر مشهور فارسی در شرح خود بر نهج البلاغه ذکر کرده است که حضرت امیر المومنین علیه السلام به بدیهه خطبه‌ای ایراد فرمودند که خالی از نقطه بود: حمد و سپاس خدایی را سزاست که پادشاه پسندیده، مالک مهربان، و تصویرگر هر زاییده شده است، خدایی که پناه هر رانده شده و گسترنده زمین پست و استوار کننده کوه‌هاست. خدایى که فرود آورنده باران‌ها، آسان کننده حاجت‌ها و نیازها، دانای نهان‌ها و درک کننده آن، ویران کننده املاک و نابود کننده آن، در هم پیچنده روزگاران و تکرار کننده آن، و محل امور و سرچشمه آن است. خدایی که جود و بخشش او عمومی و عنایات متراکم او، کامل و جارى است و پرسش و آرزو را پذیرا و باران و نعمت‌هایش گسترده است. ستایش مى‌کنم ستایشی که قطع نگردد، و به یکتایی می‌خوانم همان گونه که بسیار دعا کنندگان به یکتایی می‌خوانند. او خدایی است که براى امت‌ها جز او معبودی نیست و بر آنچه او استوار و برقرار نموده ویران کننده‌ای نیست. خدایی که حضرت محمد صلی الله علیه و آله را به عنوان نشانه اسلام و پیشوای حاکمان و مسدد هدایتگر بر رعایا و تعطیل کننده احکام دو بت «ود» و «سواع» فرستاد. او اعلام کرد و دانست، حکم نمود و محکم نمود و اصول را ریشه‌دار کرد و آن را گسترانید، و در مورد روز رستاخیز تاکید فرموده و آن را با هشدار به مردم اعلام نمود. خداوند نیز او را گرامی داشت و در روحش سلامتی را به ودیعه نهاد و بر آل و خاندان گرامیش رحمت نمود، مادامی که شتر به بچه‌اش شیر می‌دهد و شغال از مادرش شیر می‌خورد، و مادامی که هلال ماه طلوع می‌کند و صدای باران‌ها شنیده می‌شود. خداوند شما را مراعات کند! شایسته‌ترین اعمال را انجام دهید، و از راه‌هاى حلال بروید، و حرام را رها کرده و واگذارید، و به فرمان خدا گوش فرا داده و در آن دقت کنید، صله ارحام نموده و آن را مراعات کنید، و از هوای نفسانی سرپیچی نموده و آن را ترک کنید، و با افراد شایسته و باتقوا نشست و برخاست کنید، و با اهل لهو و طمع، قطع رابطه کنید، و با پاکیزه‌ترین آزادگان از نظر ولادت، والاترین آن‌ها از نظر سروری و زیباترین آنان از نظر موقعیت تزویج نمایید. اینک او در میان شماست و در حرم شما فرود آمده که صاحب عروس گرامی شماست، و بر او همانند مهریه رسول خدا صلی الله علیه و آله به ام سلمه، مهریه قرار داده است، او گرامی‌ترین دامادى است که فرزندانش را به ودیعت گذارده و آنچه خواسته مالک شده که سهو و وهم در ملک او راه ندارد، پیشگویی‌های او کم و زیاد نبوده و عیبی ندارد. از خداوند براى شما نهایت وصالش، همیشگی یاریش، الهام اصلاح حالش و آمادگى براى فرجام و معادش را خواهانم و حمد و ستایش دائمی تنها بر اوست و مدح و تمجید از آن فرستاده‌اش حضرت محمد صلی الله علیه و آله است.  

قضاء امیر المومنین علی بن ابی طالب علیهما السلام، تالیف محمد تقی تستری، صفحه ۸۰-۸۱، چاپ منشورات المطبعة الحیدریة