تقویم شیعه: ششم جمادی الاول

تقویم شیعه

ششم جمادی الاول

جنگ موته

در سال هفتم هجرت در چنین رزی جنگ موته به وقوع پیوست. تعداد مسلمین در این جنگ سه هزار نفر و تعداد کفار صد هزار نفر بود. این جنگ از آنجا آغاز شد که حارث بن امیر ازدی که حامل نامه‌ای از پیامبر صلی الله علیه و آله به قیصر روم بود، در زمین‌های موته به دستور شرحبیل بن عمرو سردار لشکر روم دستگیر شد و دست‌های او را بستند و گردنش را زدند. پیامبر صلی الله علیه و آله از شنیدن این خبر بسیار ناراحت شدند و لشکری به موته روانه فرمودند. در این جنگ پیامبر صلی الله علیه و آله و امیر المومنین علیه السلام حضور نداشتند و آن حضرت سه امیر به ترتیت بر لشکر قرار دادند و فرمودند: هر یک شهید شدند دیگری امیر لشکر باشد. جعفر بن ابی طالب علیهما السلام، زید بن حارثه، عبد الله بن رواحه.

شهادت سه فرمانده

هر سه این بزرگواران شهید شدند. اول جناب جعفر به میدان آمد و بعد از مبارزه دلیرانه‌ای دو دست آن حضرت را قطع کردند، و با اینکه جراحت‌های زیادی بر بدن جناب جعفر وارد شده بود، اما به واسطه هیبت و شجاعت‌های آن حضرت در میدان، کسی جرأت جدا کردن سر آن حضرت را نمی‌کرد. لذا دشمن دفعةً حمله کرد و بدن آن حضرت را با نیزه از زمین بلند کردند. در همان لحظه پیامبر صلی الله علیه و آله در مدینه بر فراز منبر تشریف داشتند و ماجرا را برای مردم بیان می‌فرمودند. ناگهان صورت مبارک را به طرف آسمان بلند کردند و در حق جعفر دعا فرمودند. خداوند دو بال به آن بزرگوار عنایت فرمود که با ملائکه در بهشت پرواز می‌کند. پس از شهادت هر سه امیر تعیین شده از طرف پیامبر صلی الله علیه و آله، را در یک قبر دفن کردند. از خبر شهادت جناب جعفر، پیامبر صلی الله علیه و آله بسیار گریستند و دستور دادند تا سه روز غذا به منزل جناب جعفر علیه السلام ببرند.

سوابق جناب جعفر علیه السلام

اولین مردی که بعد از امیر المومنین علیه السلام به امر جناب ابو طالب علیه السلام پشت سر پیامبر صلی الله علیه و آله نماز خواند، جناب جعفر بود. او از برادرش امیر المومنین علیه السلام ده سال بزرگ‌تر بود. در حبشه هنگامی که عمرو عاص و دیگران قصد داشتند نجاشی را راضی کنند که جعفر و همراهانش را تحویل دهد، او آیاتی از کتاب الهی تلاوت نمود که نجاشی و اطرافیانش گریستند. عمرو عاص چندین بار خواست جعفر و مسلمانان را نزد نجاشی افرادی نادرست جلوه دهد ولی نتیجه بر عکس شد و احترام آن‌ها نیز نزد نجاشی بیشتر شد، مخصوصاً زمانی که آیات در رابطه با حضرت عیسی علیه السلام قرائت شد. آخر الامر عمرو عاص غذایی مسموم تهیه کرد و برای جعفر فرستاد که آن حضرت را شهید کند، ولی گربه‌ای آمد و از آن غذا مختصری خورد و بقیه غذا ریخت و آن گربه هم مرد، و توطئه‌ی عمرو عاص فاش شد. در روز فتح خیبر، جعفر به همراه همسرش و دیگر مسلمانان به مدینه آمدند، و پیامبر صلی الله علیه و آله از آمدن آنان بسیار خوشحال شدند و فرمودند: نمی‌دانم به کدام خوشحال‌تر باشم، به فتح خیبر یا به آمدن جعفر؟!

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۱۴۹-۱۵۱

نیابت خاصه‌ی حضرت زینب علیها السلام از جانب امام معصوم

نیابت خاصه‌ی حضرت زینب علیها السلام از جانب امام معصوم

جناب آیت الله محمد باقر بیرجندی رضوان الله علیه عالم جلیل القدر شیعه می‌نویسند:

شهادت می‌دهد به فضل مخدره و جلالت او آن که صدوق رحمه الله در کمال الدین و مجلسی رحمه الله در [باب] غیبت بحار الانوار روایت کرده که آن مخدره نیابت خاصه داشت از امام علیه السلام و مرجع شیعه بود در حلال و حرام تا زمان براً (خلاصی) امام زین العابدین علیه السلام از مرضی که گمان نمی‌کردند خلاصی حضرت را از آن مرض.

کبریت احمر فی شرایط المنبر، تالیف آیت الله محمد باقر بیرجندی، صفحه ۶۸۲، چاپ انتشارات نغمه‌ی قرآن

بیست حدیث کوتاه و جملات قصار از امیر المومنین علیه السلام در کتاب غرر الحکم تالیف مرحوم عبد الواحد آمدی (۳۸)

بیست حدیث کوتاه و جملات قصار از امیر المومنین علیه السلام در کتاب غرر الحکم تالیف مرحوم عبد الواحد آمدی (۳۸)

(٧٤١) العَدْلُ قِوٰامُ الرَّعِيَّةِ

عدالت، نگهدارنده‌ی ملت است.

(٧٤٢) الشَّرِيعَةُ صَلٰاحُ البَرِيَّةِ

احكام دین، سازنده‌ی مردم است.

(٧٤٣) الجُنُودُ حُصُونُ الرَّعِيَّةِ

لشکریان، قلعه‌های رعیتند.

(٧٤٤) العٰادَةُ طَبْعُ ثَـٰانٍ

عادت، طبیعت دوم است.

(٧٤٥) العَدْلُ فَضِيلَةُ السُّلْطٰانِ

عدالت، برتری پادشاه است.

(٧٤٦) الأَحْزٰانُ سُقْمُ القُلُوبِ

اندوه‌ها، بیماری دل هستند.

(٧٤٧) الخُلْفُ مَثٰارُ الحُرُوبِ

مخالفت‌ها، برانگیزنده جنگ‌هایند.

(٧٤٨) الخَطُّ لِسَـٰانُ اليَدِ

نوشتن، زبان دست است.

(٧٤٩) الفِكْرُ يَهْدِي إِلَي الرُّشْدِ

اندیشه، به راه راست هدایت كند.

(٧٥٠) السّٰاعٰاتُ تَنْهَبُ الآجَـٰالِ

روزگار، تاراجگر عمرها است.

(٧٥١) الْآجٰالُ تَقْطَعُ الآمٰالَ

مرگ، آرزوها را قطع می‌کند.

(٧٥٢) الظُّلْمُ يَطْرُدُ النِّعَمَ

ستم، دور کننده‌ی نعمت است.

(٧٥٣) البَغْيُ يَجْلِبُ النِّقَمَ

ستم ، زشتي آورد.

(٧٥٤) العَجْزُ يُثْمِرُ الهَلَكَةَ

نتیجه‌ی بیچارگی، هلاکت است.

(٧٥٥) الكَرِيمُ يُجْمِلُ المَلَكَةَ

احسان، رفتار را زینت می‌بخشد.

(٧٥٦) المُؤْمِنُ كَيِّسٌ العٰاقِلٌ

مؤمن، زیرک و عاقل است.

(٧٥٧) الكٰافِرُ فَـٰاجِرٌ جَـٰاهِلٌ

کافر، بدکار و نادان است.

(٧٥٨) الحَقُّ أَقْويٰ ظَهِيرٍ

حق، نیرومندترین پشتیبان است.

(٧٥٩) البٰاطِلُ أَضْعَفُ نَصِيرٍ

ناحق، سست‌ترین یار است.

(٧٦٠) التَّوْفِقُ مُمَدُّ العَقْلِ

موفقیت، مددکار خرد است.

تقویم شیعه: پنجم جمادی الاول

تقویم شیعه

پنجم جمادی الاول

ولادت حضرت زینب علیها السلام

ولادت با سعادت حضرت زینب علیها السلام در مدینه‌ی طیبه در سال پنجم یا ششم هجری قمری در این روز واقع شده است. اقوال دیگر در ولادت آن حضرت عبارت است از ۵ جمادی الاولی سال ششم هجری قمری، اوایل شعبان سال ششم هجری قمری، ماه رمضان سال ششم هجری قمری و دهه آخر ربیع الثانی در سال پنجم یا ششم یا هفتم هجری قمری. پدر بزرگوار آن حضرت امیر المومنین علیه السلام، و مادر گرامی‌اش حضرت صدیقه‌ی طاهره علیها السلام است. همسر آن حضرت جناب عبد الله بن جعفر بن ابی طالب علیهم السلام، و فرزندان آن حضرت، علی، عون، عباس، محمد و ام کلثوم هستند که عون و محمد در کربلا شهید شدند. کنیه آن مخدره ام کلثوم، ام عبد الله و ام الحسن است، ولی کنیه‌های خاص حضرت ام المصائب، ام الرزایا و ام النوائب است. القاب آن مخدره بسیار است، و از آن جمله: عقیله‌ی بنی هاشم، عقیلة الطالبیین، صدیقه‌ی صغری (اشاره به مادرش که صدیقه‌ی کبری است و پدرش که صدیق اکبر است)، عصمت صغری، ولیة الله، الراضیة بالقدر و القضاء، صابرة البلوی من غیر جزع و لا شکوی، امینة الله، عالمة غیر معلمة، فهمة غیر مفهمة، محبوبة المصطفی صلی الله علیه و آله، ثانیة الزهرا علیها السلام، الشریفة. از نسل علی فرزند حضرت زینب علیهما السلام که معروف به زینبی است فرزندان زیادی به دنیا آمده‌اند، که سیوطی رساله‌ی زینبیه را در باره‌ی آن‌ها تألیف کرده است.

ماجرای ولادت حضرت

هنگام ولادت آن حضرت، پیامبر صلی الله علیه و آله در سفر بودند. امیر المومنین علیه السلام برای نامگذاری این مولود فرمودند: بر پیامبر صلی الله علیه و آله سبقت نمی‌گیرم. تا آنکه حضرت آمدند و منتظر وحی شدند. جبرئیل نازل شد و عرض کرد: خداوند سلام می‌رساند و می‌فرماید: این دختر را زینب نام بگذار، چه اینکه نام را در لوح محفوظ نوشته‌ایم. پیامبر صلی الله علیه و آله حضرت زینب علیها السلام را طلب کرده بوسیدند و فرمودند: وصیت می‌کنم به حاضرین و غایبین که این دختر را به خاطر من پاس بدارید، که همانا وی به خدیجه کبری علیها السلام مانند است. سکینه و وقار آن حضرت را به خدیجه کبری علیها السلام و عصمت و حیائش را به فاطمه زهرا علیها السلام و فصاحت و بلاغتش را به علی مرتضی علیه السلام و حلم و بردباریش را به حسن مجتبی علیه السلام و شجاعت و قوت قلبش را به حضرت سید الشهداء علیه السلام همانند نموده‌اند. ابن حجر در اصابة و ابن اثیر در اسد الغابة در حالات آن حضرت نوشته‌اند: در مجلس یزید لعنت الله علیه حضرت زینب علیها السلام کلماتی فرمودند که دلالت بر قوت قلب آن حضرت دارد. آن حضرت در کرم و بصیرت و حلم مشهور خاندان بنی هاشم و عرب بوده، و بین جمال و جلال، سیرت و صورت و اخلاق و فضیلت جمع کرد. شب‌ها در عبادت بود و روزها روزه، و او به اهل تقوی معروف بود.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۱۴۷-۱۴۹

جملاتی ناب و بسیار زیبا از علامه مامقانی رضوان الله علیه در شأن حضرت زينب سلام الله علیها

جملاتی ناب و بسیار زیبا از علامه مامقانی رضوان الله علیه در شأن حضرت زينب سلام الله علیها

قال العلّامة المامقاني رحمت الله علیه: أقول: زینب، و ما زینب! و ما أدراک ما زینب! هی عقیلة بنی هاشم، و قد حازت من الصفات الحمیدة ما لم یحزها بعد امّها أحد، حتّى حقّ أن یقال: هی الصدّیقة الصغرى، هی فی الحجاب و العفاف فریدة. لم یر شخصها أحد من الرجال فی زمان أبیها و أخویها إلى یوم الطفّ و هي في الصبر و الثبات و قوّة الإيمان و التقوى وحيدة، و في الفصاحة و البلاغة كأنّها تفرغ عن لسان أمير المؤمنين عليه السّلام، كما لا يخفى على من أمعن النظر في خطبتها.

و لو قلنا بعصمتها لم يكن لأحد أن ينكر إن كان عارفا بأحوالها في الطفّ و ما بعده، كيف و لو لا ذلك لما ‏حمّلها الحسين عليه السّلام مقدارا من ثقل الإمامة أيّام مرض السجّاد عليه السّلام، و ما أوصى إليها بجملة من ‏وصاياه، و لما أنابها السجّاد نيابة خاصّة في بيان الأحكام و جملة اخرى من آثار الولاية.

علامه مامقانی رضوان الله علیه فرمودند: من [مامقانی] می‌گویم: زینب! و زینب کیست! و تو چه می‌دانی که زینب کیست! وی عقیله بنی هاشم است و دارای صفات پسندیده‌ای است که بعد از مادرش احدی به آن صفات نرسیده است، به حق است که اگر گفته شود او صدیقه صغری است. او در حجاب و عفاف بی‌مانند است. که هیچکس از مردان در زمان پدر و برادرانش تا روز طف و کربلا، او را ندیده است. او در صبر و ثبات قدم و قدرت ایمان و تقوی یکتا و بی‌نظیر است. او در فصاحت و بلاغت گویا از زبان امیر المومنین علیه السلام سخن می‌گفت. اگر ما بگوییم حضرت زینب سلام الله علیها دارای مقام عصمت بوده و معصوم است کسی نمی‌تواند انکار کند اگر به احوال او در طف و بعد آن آشنا باشد. چگونه چنین نباشد؟ اگر این نبود، امام حسین علیه السلام مقدار و بخشی از بار سنگین امامت را روزگاری که امام سجاد علیه السلام بیمار بود به او واگذار نمی‌کرد و امام سجاد علیه السلام او را در بیان احکام و آنچه که از آثار و نشانه‌های ولایت و امامت است، جانشین خویش و نائب خاص قرار نمی‌داد.

عوالم العلوم، تالیف شیخ عبد الله بحرانی و سید محمد باقر موحد ابطحی، جلد ۱۱، صفحه ۹۵۰

السلام عليك يا عقيلة بني هاشم السيدة زينب الكبرى سلام الله عليها