حدیث، شعر و فضائل اهل بیت علیهم السلام

توحید واقعی در کلام امام صادق علیه السلام و رد وحدت وجود

شیخ صدوق رضوان الله علیه روایت کرده است که امام صادق علیه السلام فرمودند:

ومن زعم أنه يعرف الله بحجاب أو بصورة أو بمثال فهو مشرك  لأن الحجاب والمثال والصورة غيره وإنما هو واحد موحد ، فكيف يوحد من زعم أنه عرفه بغيره ، إنما عرف الله من عرفه بالله فمن لم يعرفه به فليس يعرفه ، إنما يعرف غيره ، والله خالق الأشياء لا من شيء ، يسمى بأسمائه فهو غير أسمائه والأسماء غيره ، والموصوف غير الواصف فمن زعم أنه يؤمن بما لا يعرف فهو ضال عن المعرفة ، لا يدرك مخلوق شيئا إلا بالله ، ولا تدرك معرفة الله إلا بالله ، والله خلوا من خلقه ، وخلقه خلو منه.

هر کس گمان کند که خدا را با حجاب یا صورت یا مثال می‌شناسد مشرک است، زیرا حجاب و صورت و مثال غیر اوست. و همانا او واحد و موحد است پس چگونه به توحید می‌رسد کسی که گمان کرده خدا را به غیر شناخته است؟ تنها خدا را کسی شناخته که او را به خودش شناخته است. پس هر کس او را به خودش نشناسد او را نشناخته است بلکه دیگری را شناخته است. بین خالق و مخلوق چیزی نیست و خداوند خالق اشیا از عدم و نیستی است. او به اسمائش خوانده می‌شود پس او غیر اسمائش و اسمائش غیر اوست و توصیف شده، غیر توصیف‌کننده است پس هر کس گمان کند که به کسی که نمی‌شناسد ایمان آورده او از معرفت گمراه است. مخلوق چیزی را درک نمی‌کند مگر به خدا و خدا جدا از خلقش و خلق نیز از خدا جدا می‌باشد.

التوحید، تالیف شیخ صدوق، صفحه ۱۴۳، حدیث ۷، چاپ دار المعرفة بیروت