تقویم شیعه: بیست و دوم ربیع الثانی

تقویم شیعه

بیست و دوم ربیع الثانی

وفات جناب موسی مبرقع علیه السلام

جناب موسی مبرقع علیه السلام پسر حضرت جواد علیه السلام در سال ۲۹۶ هجری قمری در شب چهارشنبه در شهر قم وفات یافت. به نقلی وفات آن جناب در ۸ ربیع الثانی بوده است. بنا بر قول دیگری در ۱۴ ربیع الثانی وفات موسی مبرقع واقع شده است. قبر آن بزرگوار در چهل اختران قم خیابان آذر مشهور است. 

نام: موسی، کنیه: ابو جعفر، لقب: مبرقع که از فرط زیبایی بر جمال مبارک نقاب میزد. نام پدر: جواد الائمه علیه السلام و مادر آن حضرت کنیز بود.

ایشان از اولین سادات رضوی بود که در سال ۲۵۶ هجری قمری وارد قم گردید. او دائماً بر صورت خود برقعی (نقاب) داشت، ولی مردم عرب ساکن قم او را از قم بیرون کردند، و او به کاشان رفت و در آنجا مورد احترام قرار گرفت. بعد از آمدن ابو الصدیم حسین بن علی بن آدم و مرد دیگری از روسای قم، عرب‌های قم متوجه شدند موسی چه کسی بوده است، و آن بزرگوار را به قم باز گرداندند و خانه‌ای برای او آماده کردند. همچنین در روستاهای متعدد زمین و باغ برای او خریدند و خواهرانش زینب و ام محمد و میمونه، دختران حضرت جواد علیه السلام به قم آمدند، و بر او وارد شدند. هنگامی که جناب موسی مبرقع در قم از دنیا رفت، امیر قم عباس بن عمرو غنوی بر او نماز خواند، و در محل کنونی که در قم معروف است و قبلا خانه محمد بن حسن بن ابی خالد اشعری ملقب به شنبوله بود، دفن شد. کلینی رحمه الله در کافی به سند معتبر نقل کرده که جناب موسی مبرقع تولیت اوقاف را از جانب امام علیه السلام داشته‌اند.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۱۳۷-۱۳۸

قویم شیعه: چهاردهم ربیع الثانی

تقویم شیعه

چهاردهم ربیع الثانی

قیام مختار رحمه الله

در این روز مختار شاد کننده‌ی دل‌های اهل بیت علیهم السلام با ندای «یا لثارات الحسین» در کوفه قیام کرد.

مختار در سال اول هجرت در طائف به دنیا آمد و در سال ۶۷ هجری قمری در کوفه به دست مصعب بن زبیر به شهادت رسید. کنیه‌ی او ابو اسحاق بود. مختار در هجده ماه حکومتش، هجده هزار نفر از قاتلین سید الشهدا علیه السلام را به جهنم فرستاد. این به غیر از کسانی است که به دست اصحاب و یاران او و ابراهیم بن مالک اشتر در بیرون کوفه و در کنار نهر خازر کشته شدند.

سعد عموی مختار از طرف امیر المومنین‌ و امام حسن علیهما السلام والی مداین بود، و هرگاه جایی می‌رفت مختار را به جای خود می‌گذاشت. امیر المومنین‌ علیه السلام به او خبر از فتح و ظفر دادند، و میثم تمار در زندان کوفه او را بشارت داد. در روز عید قربان حکم پسر مختار خدمت امام باقر علیه السلام آمد. بعد از اینکه خود را معرفی کرد، امام باقر علیه السلام او را نزد خود خواند و او عرض کرد: آقای من، مردم در باره‌ی پدر من بسیار سخن می‌گویند. به خدا قسم سخن درست کلام شماست. امام علیه السلام فرمودند: مردم چه می‌گویند؟ پسر مختار گفت: می‌گویند پدرم دروغگو بوده است. اکنون هر چه شما بفرمایید آن را قبول دارم. امام علیه السلام فرمودند: سبحان الله، پدرم خبر داد که مهریه‌ی مادر من از پولی بود که مختار آن را برای پدرم فرستاد. مختار خانه‌های خراب ما را آباد کرد، و دشمنان ما را به قتل رسانید، و هر خونی که از ما ریخته شد طلب نمود. آنگاه سه مرتبه فرمود : «رَحِمَ اللهُ أباکَ»، حقی از ما نزد احدی نماند مگر اینکه آن را گرفت.

در کودکی امیر المومنین‌ علیه السلام او را روی زانوی خویش می‌نشاند و به او لطف و مرحمت می‌فرمود، و دست بر سر او می‌کشید و به او می‌فرمود: یا کیس یا کیس ! (ای زرنگ، ای زرنگ !)

امام باقر علیه السلام می‌فرماید: به خدا قسم پدرم مرا خبر داد که مختار نزد فاطمه بنت امیر المومنین‌ علیهما السلام می‌آمد، و آن مخدره برای او فرش پهن نموده پشتی برایش می‌گذاشت. سپس فرمود: هر حقی که ما نزد کسی داشتیم او مطالبه نمود. قاتلین ما را کشت و برای ما خونخواهی نمود.

در روایت دیگر می‌فرماید: هنگامی که مختار سر نحس عبید الله را برای امام زین العابدین علیه السلام فرستاد، آن حضرت سر سفره بود و خوشحال شد و برای مختار دعا فرمود.

بنا بر قول دیگری قیام مختار در شب ۱۴ ربیع الاول سال ۶۶ هجری قمری؛ و بنا بر قولی ۱۶ ربیع الثانی بوده است.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۱۵۵-۱۵۶

تقویم شیعه: سیزدهم ربیع الثانی

تقویم شیعه

سیزدهم ربیع الثانی

شهادت حضرت زهرا علیها السلام (بنا بر روایتی)

به روایت مرحوم ابن شهر آشوب در مناقب و قرمانی در اخبار الدول شهادت ام ابیها فاطمه زهرا علیها السلام در این روز بوده است.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۱۳۵

تقویم شیعه: دوازدهم ربیع الثانی

تقویم شیعه

دوازدهم ربیع الثانی

آغاز وجوب نماز

در سال اول هجرت در این روز نماز در حضر و سفر واجب شد. بنا بر قولی این حکم در ۱۰ ربیع الثانی بوده است.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۱۳۴

تقویم شیعه: دهم ربیع الثانی

تقویم شیعه

دهم ربیع الثانی

۱- شهادت حضرت معصومه علیها السلام

در این روز در سال ۲۰۱ هجری بنا بر مشهور سالروز رحلت شهادت گونه (۱) حضرت ولیة الله خاتون خلق جهان، عابده زاهده کامله مستوره حضرت فاطمه معصومه علیها السلام دختر امام موسی کاظم علیه السلام است. آن حضرت ١٧ روز پس از ورود به شهر قم، با دلی شکسته و غصه‌دار از داغ پدر و فراق برادر، رحلت فرمودند. در عزای آن حضرت شهر قم را یکپارچه غم و ماتم فرا گرفت. بدن مطهر آن حضرت را غسل داده کفن کردند، و به طرف باغ موسی بن خزرج - مکان فعلی حرم مطهر - آوردند. دو سوار نقابدار از بیرون شهر آمدند و بر بدن آن حضرت نماز خواندند. آنگاه داخل سرداب شده بدن مطهر را دفن کردند و رفتند، و کسی آنان را نشناخت. موسی بن خزرج آن باغ را وقف حضرت معصومه علیها السلام نمود، و از بوریا و حصیر سقفی بر روی قبر مطهر آن حضرت قرار داد. این بنا بود تا آنکه زینب دختر امام جواد علیهما السلام بر روی قبر شریف قبه‌ای بنا نهاد. سپس جماعتی از دختران ائمه علیهم السلام در آن مکان دفن شدند. هنگامی که ام محمد دختر موسی بن محمد بن علی الرضا علیهم السلام فوت کرد، در کنار آن حضرت دفن شد. بعد از آن میمونه خواهر ام محمد از دنیا رفت، و آن بزرگوار هم در جنب ام محمد دفن شد. روی این دو قبر یک گنبد دیگر بنا کردند، به گونه‌ای که دو گنبد چسبیده به هم بر روی قبر حضرت فاطمه معصومه و ام محمد و میمونه علیهن السلام بوده است. به جز دختران حضرات معصومین علیهم السلام، دو کنیز هم دفن شده‌اند که در هنگام مرمت کف حرم مطهر در زمان ناصر الدین شاه، روزنه‌ای به سردابی پیدا می‌شود و چند زن صالحه، وارد سرداب می‌شوند. پیکر پاک میمونه و دو تن از کنیزان را پس از هزار سال تر و تازه مشاهده می‌کنند. این سرداب جنب سرداب حضرت فاطمه معصومه علیها السلام قرار دارد. مرحوم نمازی وفات حضرت معصومه علیها السلام را در ۱۲ ربیع الثانی سال ۲۰۱ هجری قمری نقل کرده و قول منسوب به شیخ حر عاملی رحمه الله هشتم شعبان سال ۲۰۱ هجری قمری است. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: قم کوفه صغیر است، و بهشت دارای هشت در است که سه در آن از قم است. در آن شهر زنی از اولاد من رحلت می‌کند که اسمش فاطمه است، و او دختر موسی بن جعفر علیهما السلام است که به شفاعت او تمامی شیعیانم داخل بهشت می‌شوند.

۲- حمله‌ی روس‌ها به حریم سلطان طوس علیه السلام

در عصر روز دهم ربیع الثانی ۱۳۳۰ هجری قمری گنبد حرم حضرت امام رضا علیه السلام توسط روس‌ها به توب بسته شد که در این حمله ۱۷ گلوله‌ی توپ به گنبد مطهر اصابت کرد و بیشتر از ۴۵ گلوله‌ی دیگر به ایوان طلا و مسجد جامع و درهای صحن جدید آن وقت و گنبد مسجد جامع و مطبخ خدام و غیر آن اصابت کرد؛ و در این حمله جمعیت زیادی حتی در اطراف ضریح مبارکه‌ی رضویه به شهادت رسیدند.

تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۱۳۲-۱۳۴

(۱) البته بر خلاف نوشته مولف محترم، طبق اسناد و منابع شیعه حضرت معصومه علیها السلام رحلت شهادت گونه نداشتند بلکه مسموم به شهادت رسیدند! چنانچه استاد علامه سید جعفر مرتضی عاملی حفظه الله عالم مورخ نامی شیعه در صفحه ۵۴۸ از کتاب ارزشمند «الحیاة السیاسیة للامام الرضا عليه السلام» می‌نویسد: «در ساوه دسیسه کردند و به حضرت معصومه صلوات الله علیها سم دادند؛ به خاطر همین حضرت جز مدت اندکی زنده نماند و شهید شد.» و البته خود آقای استاد بندانی نیشابوری حفظه الله مولف محترم تقویم شیعه هم در سخنرانی‌ها خود بر شهادت حضرت تاکید کرده‌اند و امیدواریم در چاپ‌های جدید این بخش از کتاب اصلاح شود.