مرحوم شیخ مفید روایت کرده است:
وَ رُوِيَ أَنَّ الشَّابَّ السَّخِيَّ الْمُقْتَرِفَ لِلذُّنُوبِ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنَ الشَّيْخِ الْعَابِدِ الْبَخِيلِ.
امام صادق علیه السلام فرمودند: جوان سخاوتمند غرق در گناه، نزد خداوند عز و جل از پیرمرد عابد بخیل محبوب‌تر است.
الاختصاص، تالیف شیخ مفید، صفحه ۲۵۳، چاپ موسسه النشر الاسلامی
پنج توصیه از حضرت امیر المومنین علیه السلام
مرحوم ابو العباس الحمیری روایت کرده است:
٥٧٢ ـ أبو البختري ، عن جعفر ، عن أبيه : أن علياً عليه السلام قال لرجل وهو يوصيه : « خذ مني خمساً : لا يرجون أحدكم إلّا ربه ، ولا يخاف إلّا ذنبه ، ولا يستحيي أن يتعلم ما لم يعلم ، ولا يستحيي إذا سُئل عما لم يعلم أن يقول : لا أعلم ، واعلموا أن الصبر من الإيمان بمنزلة الرأس من الجسد » .
امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوارشان علیهم السلام، از حضرت امیر المومنین علیه السلام روایت فرموده که آن حضرت برای مردی که وصیتش می‌کرد و می‌فرمود: پنج چیز یادت باشد:
۱- انسان جز به خداوند متعال امیدوار نباشد؛
۲- جز از گناهش نترسد؛
۳- از آموختن چیزی که نمی‌داند حیاء نکند؛
۴- وقتی از او چیزی پرسش شد که نمی‌داند از گفتن «نمی‌دانم» حیاء نکند؛
۵- بدانید که صبر از ایمان و به منزله سر از بدن است.
پنج توصیه از حضرت امیر المومنین علیه السلام
مرحوم ابو العباس الحمیری روایت کرده است:
٥٧٢ ـ أبو البختري ، عن جعفر ، عن أبيه : أن علياً عليه السلام قال لرجل وهو يوصيه : « خذ مني خمساً : لا يرجون أحدكم إلّا ربه ، ولا يخاف إلّا ذنبه ، ولا يستحيي أن يتعلم ما لم يعلم ، ولا يستحيي إذا سُئل عما لم يعلم أن يقول : لا أعلم ، واعلموا أن الصبر من الإيمان بمنزلة الرأس من الجسد » .
امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوارشان علیهم السلام، از حضرت امیر المومنین علیه السلام روایت فرموده که آن حضرت برای مردی که وصیتش می‌کرد و می‌فرمود: پنج چیز یادت باشد:
۱- انسان جز به خداوند متعال امیدوار نباشد؛
۲- جز از گناهش نترسد؛
۳- از آموختن چیزی که نمی‌داند حیاء نکند؛
۴- وقتی از او چیزی پرسش شد که نمی‌داند از گفتن «نمی‌دانم» حیاء نکند؛
۵- بدانید که صبر از ایمان و به منزله سر از بدن است.
قرب الاسناد، تالیف ابو العباس الحمیری، صفحه ۱۵۵-۱۵۶، حدیث ۵۷۲، چاپ موسسه آل البیت علیهم السلام لاحياء التراث
قرب الاسناد، تالیف ابو العباس الحمیری، صفحه ۱۵۵-۱۵۶، حدیث ۵۷۲، چاپ موسسه آل البیت علیهم السلام لاحياء التراث
تقویم شیعه
هفتم صفر
شهادت امام مجتبی علیه السلام
در این روز در سال ۵۰ هجری قمری امام مجتبی علیه السلام در سن ۴۷ سالگی در مدینه به شهادت رسیدند ولی اشهر بین علمای امامیه شهادت حضرت در ۲۸ ماه صفر است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله در باره‌ی حضرت مجتبی علیه السلام فرموده‌اند: کسی که بر او بگرید کور نمی‌شود روزی که چشم‌ها نمی‌بینند، و کسی که بر آن حضرت محزون باشد دلش محزون نمی‌شود روزی که دل‌ها محزون است، و کسی که آن حضرت را در بقیعش زیارت کند قدمش بر صراط ثابت می‌ماند روزی که قدم‌ها بر صراط می‌لغزد ...
نسب شریف آن حضرت علیه السلام
از طرف مادر، جدشان خاتم الانبیاء و المرسلین محمد بن عبد الله صلی الله علیه و آله، جده‌شان جناب خدیجه بنت خویلد ام المومنین علیها السلام است و از طرف پدر جدشان سید بطحاء حضرت ابو طالب علیه السلام، جده‌شان جناب فاطمه بنت اسد علیها السلام است. پدر: مولی الموالی امیر المومنین علی بن ابی طالب علیهما السلام. مادر: سیدة النساء فاطمه زهراء علیها السلام. برادرانی مانند حضرت سید الشهدا علیه السلام و ابا الفضل العباس علیه السلام، و خواهرانی همچون زینب کبری و ام کلثوم علیهما السلام.
بعضی از صفات آن حضرت علیه السلام
در جود و سخاوت زبانزد همگان بود، به حدی که در طول عمر شریف سه بار مالشان را _ حتی کفش خود را _ در راه خدا تقسیم کردند. حلم و صبر آن حضرت تعجب همگان را بر انگیخته بود. مروان با آن بغض و عنادی که داشت بعد از تیرباران شدن جنازه می‌آید و تابوت آن حضرت را به دوش می‌کشد. هنگامی که امام حسین علیه السلام از او سوال می‌کند: تا دیروز غیظ و کینه‌ی او را داشتی و امروز تابوت او را حمل می‌کنی؟ مروان در پاسخ می گوید: با کسی این کارها را کردم که حلمش با کوه‌ها برابر بود.
عمر شریف آن حضرت علیه السلام
مشهور طبق روایت حضرت باقر و حضرت صادق علیهما السلام عمر شریف آن حضرت ۴۷ سال و چند ماه بوده است.
شهادت آن حضرت علیه السلام
بعد از آتش‌بس بین حضرت و معاویه لعنه الله، امام علیه السلام به مدینه باز گشتند و ده سال در آنجا بودند تا اینکه معاویه توسط جعده دختر اشعث کندی لعنت الله علیهما آن حضرت را مسموم کرد. مدت مسمومیت حضرت چهل روز طول کشید. هنگامی که ارتحال حضرت نزدیک شد، امام حسین علیه السلام را با دیگر فرزندان امیر المومنین علیه السلام طلبیدند، و ودایع امامت و کتب رسول خدا صلی الله علیه و آله و امیر المومنین علیه السلام و سلاح آن حضرت را به امام حسین علیه السلام سپردند و به آنچه امیر المومنین علیه السلام به آن حضرت وصیت فرموده بودند اهل بیت و شیعیانش را وصیت فرمود که امام بعد از من برادرم امام حسین علیه السلام است، دستوراتش را اطاعت کنید و از مخالفت با او بپرهیزید. سپس فرمود: شما را به خدا می‌سپارم و او خلیفه‌ی من بر شماست، چشمان مبارک خود را بست و دو دست و پا را دراز کرد و از دنیا رفت در حالی که می‌فرمود: لا اله الا الله. صدای گریه و ناله از منزل آن حضرت بلند شد، و مدینه از ناله و ضجه مانند روزی شده بود که رسول خدا صلی الله علیه و آله از دنیا رفت. برادران، اولاد، شیعیان صدا به نوحه و ناله بلند کرده، امام حسین علیه السلام در حالتی که اشک می‌ریخت متوجه غسل و حنوط کفن برادر شدند، سپس بر آن مظلوم نماز خواندند و جنازه را برای تجدید عهد با رسول خدا صلی الله علیه و آله به طرف روضه منوره نبویه بردند و آن وقایع اتفاق افتاد. بدن را به بقیع آوردند، امام حسین علیه السلام داخل قبر شد و بدن برادر را دفن کرد و هنگام خروج از قبر در حالت گریه می‌فرمود:
ءأدهن رأسی أم أطیب محاسنی
و رأسک معفور و أنت سلیب؟
یعنی: «آیا من، موی سرم را روغن بزنم و یا موی محاسنم را با عطر خوشبو کنم، با اینکه سر تو روی خاک است و تو همچون درخت شاخ و برگ ریخته، شدهای».
فلازلت أبکی، ما تغنت حمامة
علیک و ما هبت صبا و جنوب
یعنی: «من، همواره برای تو گریه میکنم، تا زمانی که کبوتر آواز میخواند و باد شمال و جنوب، میوزد.»
بکائی طویل و الدموع غزیرة
و أنت بعید و المزار قریب
یعنی: «گریهی من، طولانی است و اشک‌هایم روان است، تو از ما دور شدهای، ولی قبرت به ما نزدیک است».
فلیس حریبا من أصیب بماله
و لکن من واری أخاه، حریب
یعنی: «آن کس که مالش ربوده شده، غارت شده نیست، بلکه غارت شده، کسی است که برادرش را در دل خاک، بپوشاند».
تقویم شیعه، نوشته استاد عبد الحسین بندانی، صفحه ۵۷-۶۰
تقویم شیعه
پنجم صفر
شهادت حضرت رقیه علیها السلام
در روز پنجم ماه صفر سال ۶۱ هجری قمری حضرت رقیه علیها السلام مظلومانه به شهادت رسید. نام شریفش «رقیه»، «فاطمه» و «زینب» است. پدرشان مولانا الشهید ابا عبد الله الحسین علیه السلام و مادرشان ام اسحاق رضوان الله علیها است. ولادت آن حضرت در مدینه بود و در سن سه سالگی یا بیشتر در محرم ۶۱ هجری با پدر بزرگوارش به کربلا آمد. قبل و بعد از روز عاشورا بارها مورد تفقد و دلجویی ابا عبد الله علیه السلام قرار گرفت تا آنجا که به خواهرشان حضرت زینب علیها السلام در مورد او سفارش فرمودند. بعد از شهادت امام حسین علیه السلام و اهل بیت و اصحاب، همراه با اسرا به کوفه و شام برده شد و در مسیر چهل منزل راه شام رنج‌های فراوانی دید. در شام بعد از دیدن سر نورانی پدر با پیشانی شکسته در خرابه، آنقدر ناله زد و گریست تا به ملکوت اعلا پیوست، و بدن شریف آن حضرت را شبانه دفن کردند.
از کهن‌ترین منابعی که نام آن حضرت با لفظ رقیه یاد شده قصیده‌ی سیف بن عمیره نخعی کوفی از اصحاب امام جعفر صادق و امام موسی کاظم علیهما السلام است:
و عبدکم سیف فتی ابن عمیرة
عبد لعبد عبید حیدر قنبر
و سکینة عنها السکینة فارقت
لما ابتدیت بفرقة و تغیّر
و رقیّة رق الحسود لضلعها
و غدا لیعذرها الذی لم یعذر
و لأم کلثوم یجد جدید ها
لثم عقیب دموعها لم یکرر
لم أنسها و سکینة و رقیّة
یبکینه بتحسّر و تزفّر
یعنی: «و سکینه علیهم السلام که آرامش از او جداشد، زیرا مبتلا شد به جدایی از امام (و پدرش) و رقیه که به رقت آمد دل حسودان به جهت ناتوانیش، فردای قیامت عذرخواهی خواهند کرد گرچه پذیرفته نیست عذرشان. بر ام کلثوم مصیبت‌هایی رسید که هرگز تکرار نخواهد گشت و چهره‌اش با اشک پوشیده شد. هرگز فراموش نمی‌کنم سکینه و رقیه علیهما السلام را، که با ناله و حسرت بر امام حسین علیه السلام گریه می‌کردند.»
شواهد و مدارک در باره‌ی وجود شریف آن حضرت، و بودن قبر آن حضرت در مکان فعلی حرم مطهر، همراه با معجزات و کراماتی از آن مخدره‌ی مظلومه بسیار است که تعدادی تا کنون در کانال قرار گرفته و بسیاری ان شا الله در آینده در کانال قرار خواهند گرفت.
تقویم شیعه، نوشته استاد حجت الاسلام عبد الحسین بندانی، صفحه ۵۶-۵۷
تقویم شیعه
یکم صفر
۱- وارد کردن سر مطهر امام حسین علیه السلام به شام
بنی امیه این روز را به خاطر ورود سر مطهر امام حسین علیه السلام به شام عید قرار دادند.
۲- ورود اهل بیت علیهم السلام به شام
با رسیدن خبر نزدیک شدن اسرای اهل بیت علیهم السلام به دمشق، یزید ملعون دستوراتی صادر کرد:
۱. تاجی جواهر نشان و تختی مرصع به سنگ‌های قیمتی آماده کنند.
۲. بزرگان هر صنف با کمک یکدیگر شهر را در کمال زیبایی زینت نمایند.
۳. تمام اهل شهر لباس های زینتی بپوشند و خود را بیارایند.
۴. همگی در معابر رفت و آمد نموده، به یکدیگر تبریک بگویند.
۵. پس از آمادگی کامل با طبل و شیپور به استقبال اسرا بروند.
۶. جارچیان در شهر جار بزنند: سرهای بریده و زنان و اطفال کسانی بر شهر وارد می شوند که به قصد بر اندازی حکومت عازم عراق بوده‌اند، ولی عامل خلیفه یعنی ابن زیاد آن‌ها را کشته است. هر کس خلیفه را دوست دارد امروز شادی نماید.
شامیانِ پست نیز کوتاهی نکرده بر فراز بام ها بیرق‌های رنگارنگ بر افراشتند و در هر گذری بساط شراب پهن کردند. نغمه آوازه خوانان بلند بود، و مردم دسته دسته به سوی دروازه.ی کوفه در دمشق می‌رفتند و عده‌ای از شهر خارج شده بودند. این در حالی بود که اهل بیت مصیبت زده و داغدار پیامبر صلی الله علیه و آله را ـ که جبرئیل امین پاسبان حریم محترمشان بود ـ همراه با نیزه‌داران تازیانه به دست و بی‌رحم وارد دروازه ساعات کردند. آن نابخردان پست همین که جمع نورانی اسرا را دیدند زبان به جسارت گشودند. در آن شهر چه گذشت و با آن بزرگواران چه کردند قلم را یارای نوشتنش نیست.
۳- شروع جنگ صفین
پس از بی‌نتیجه ماندن نامه‌ها و موعظه‌های امیر المومنین علیه السلام به معاویه در ماه محرم، در روز چهارشنبه اول صفر سال ۳۸ هجری لشکر امیر المومنین علیه السلام در مقابل لشکر شام صف کشیدند. لشکر حضرت ۹۰ هزار نفر و لشکر معاویه ۸۵ هزار نفر بودند. لشکر کفر، آب را بر لشکر حضرت امیر المومنین علیه السلام بستند، ولی پس از گرفتن و باز نمودن آب توسط امام حسین علیه السلام لشکر حضرت مانع از رسیدن آب به لشکر معاویه نشدند. حضرت پس از شهادت تعدادی از اصحابشان یکباره با ده هزار نفر از طائفه‌ی ربیعه به لشکر معاویه حمله کردند و صفوف آنان را بر هم ریختند و تا قبه معاویه رسیدند و فرمودند: ای معاویه، برای چه مردم را به کشتن می‌دهی؟ بیا با من مبارزه کن تا هر کدام از ما کشته شود خلافت از دیگری باشد. عمرو عاص به معاویه گفت: علی با تو به انصاف سخن گفت. معاویه گفت: اما تو در این مشورت انصاف ندادی، چه اینکه هر کس به مصاف او بیرون رود به سلامت باز نگردد ! از اینجا بود که معاویه عمرو عاص را به اجبار به جنگ حضرت فرستاد. حضرت همین که او را شناخت شمشیر را بلند کرد تا او را به درک بفرستند، ولی عمرو عاص حیله کرد و عورت خود را مکشوف ساخت. آن حضرت رو از آن بی‌حیا بر گردانید و آن خبیث فرار کرد. سر انجام با حیله چند برگ از قرآن بر سر نیزه کردند، و ماجرای حکمین پیش آمد.
دوم صفر
۱- مجلس یزید
در این روز بنا بر نقلی اسرای آل رسول صلی الله علیه و آله را وارد مجلس یزید کردند. جا دارد فکر کنیم چه کسانی را با چه حالتی وارد بر چگونه مجلسی کردند؟
۲- شهادت زید بن علی بن الحسین علیهما السلام
در سال ۱۲۱ هجری قمری زید بن علی بن الحسین علیهم السلام در کوفه به شهادت رسید. بنا بر قولی شهادت او در اول صفر یا سوم صفر بوده است. خروج او در اول صفر یا اول محرم بوده است. پس از دفن در این روز یا ۱۸ ربیع الاول قبر او را شکافتند و بدن او را از قبر خارج نمودند و به زمین کشیده به دار زدند.
تقویم شیعه، نوشته استاد عبد الحسین بندانی، صفحه ۵۳-۵۶